2008

Om de liefde van Laurentia

Lope de Vega en bewerkt door Rainer Werner Fassbinder

Regie: Harold Schraven

Het verhaal is gebaseerd op een waar gebeurd historisch incident dat plaatsvond in 1476 in het stadje Fuente Ovejuna. Ten tijde van het incident waren er in Spanje drie legers van de kerk onder leiding van Grootmeesters. Deze legers werden aangevoerd door Commandeurs. Ook de koning beschikte over legers onder leiding van een generaal.

Het incident behelst de afschuwelijke misdragingen van de Commandeur van de Orde van Calatrava in het dorp Fuente Ovejuna en de uiteindelijke reactie hierop van de dorpelingen die hem gezamenlijk vermoorden. Lope de Vega schreef het in 1613 en in 1970 is het door Fassbinder bewerkt.

Fassbinder voegt aan het verhaal van Lope de Vega een gepassioneerde en grillig sensuele laag toe. Door deze accentverschuiving gaat het bij Fassbinder niet meer over de brute man die de machteloze vrouw overmeestert, maar over een tamelijk onbeheersbare passie die aanvankelijk de twee hoofdfiguren en ten slotte het gehele dorp meesleurt.

Lope de Vega gebruikt het verhaal van Fuente Ovejuna om aan te tonen dat een dorp, hoe onbeduidend ook, in staat is voor zijn rechten op te komen. Fassbinder laat juist zien dat de dorpsbewoners met hun truttige burgermansmoraal medeverantwoordelijk zijn voor de situatie waarin ze zijn beland. Fassbinder neemt ook de gelegenheid te baat om het hof van Isabel en Ferdinand te voorzien van een flinke portie valsigheid. Het hof amuseert zich naar hartelust over het feit dat er zoveel ongewassen en stinkende mensen in een dorp bij elkaar wonen.

Twee motieven keren telkens terug in het werk van Fassbinder. Ten eerste de gewone man of vrouw, die zich wil ontworstelen aan de beperkingen van de alledaagse sleur. Maar steeds weer door de zwaartekracht van de samenleving wordt teruggeworpen. En dan is er Fassbinders fascinatie voor kitsch en glitter. Ook de opkomst van de extravagante homoscene en zijn interesse voor randfiguren dienen hem zeker tot inspiratie.

Inhoud

De Orde van Calatrava heeft bezit genomen van het dorp Fuente Ovejuna. De Commandeur van het leger overmeestert samen met de Grootmeester het strategisch gelegen dorp Ciudad Real.

De Commandeur legt Fuente Ovejuna hoge belastingen op, drukt iedere kritiek hardhandig de kop in en misbruikt de vrouwen.

Eén van de vrouwen in Fuente Ovejuna heet Laurentia, de dochter van burgemeester Esteban. Dorpsgenoot Frondoso is verliefd op Laurentia en doet alles om haar tegen de Commandeur te beschermen. De Commandeur eist Laurentia op en Esteban doet zijn best om zowel de dorpelingen als de Commandeur te vrede te houden. De wethouder, Alonsa, zet Esteban onder druk.

Het dorp besluit de hulp in te roepen van het koningspaar, Ferdinand en Isabella. Het hof besluit in te grijpen. Legers, aangevoerd door generaal Don Manrique, heroveren Ciudad Real. De Grootmeester biedt zijn diensten aan bij de koning en de Commandeur gaat terug naar Fuente Ovejuna om alsnog Laurentia op te eisen.

Een triest en passioneel verhaal vol satirische humor. Zowel de wijze waarop het koningshuis het land bestuurt als het politieke gedraai van het plaatselijke bestuur wordt op de hak genomen. Ook de verschillen van levenswijzen tussen het koningshuis en de dorpelingen wordt onder de loep genomen.